Nos no sa ki dia e próksimo elekshon lo tuma lugá na Kòrsou, pero e lo ta riba un djabièrnè. Dikon djabièrnè?
No semper elekshon tabata riba djabièrnè. Entre 1937-1966 tabatin un total di 9 elekshon pa Staten di kua 5 riba djaluna, 2 riba djaweps i 2 riba djarason. Despues di 1969 te awe, tur elekshon pa Staten tabata riba djabièrnè ku eksepshon di 2016 ku tabata riba un djarason pa menasa di orkan Matthew. Tur elekshon pa Konseho Insular (KI) entre 1951-1962 tabata riba djaluna. Di 1963 te e último elekshon di KI, tur tabata riba djabièrnè.
Pa yega na e kontesta mester kòrda ku Kòrsou tabata dividí pa un lucha pa poder polítiko entre protestant (ku tabata dominá gobernashon kolonial) i katóliko. Pa kambia e balansa di poder, iglesia katóliko na 1936 ta lanta Partido Katóliko di Kòrsou (CRKP) i ta gana e promé dos elekshonnan pa staten i ta sòru pa un mayoria chikí di katólikonan den Staten. Apesar di esaki iglesia tabata rèk kakiña pa introdusí derechi di voto universal i outonomia, lokual ta kondusí na lantamentu di Partido Democraat i no katóliko (1944), Partido Katóliko di Pueblo (1948) i Partido Nashonal di Pueblo (1948). CRKP ta desaparesé.
Ban bèk pa djabièrnè. Iglesia katóliko ku naturalmente tabata konta Partido Democraat (DP) tabata usa e servisio di misa riba djadumingu pa “instruí” fielnan pa keda leu for di DP. E propaganda i konseho di voto di Obispado pa no vota pa partidonan no-katóliko tabata un sumpiña den wowo di DP i Curaçaose Onafhankelijk Partij (COP). Sifranan ta mustra ku di e 8 elekshonnan riba djaluna, un partido di ideologia katóliko a gana 6 biaha! Pues e konseho di voto riba djadumingu den misa tabata efektivo ora elekshon tabata djaluna pasombra no tabatin tempu pa partidonan ku Obispado no tabata gusta, hasi ‘damage control’.
DP a protestá fuertemente kontra e lokual e a mira komo maluso di poder. Ounke ku den komienso tabata difísil, poko poko e konsenshi ku religion no mester mete den asuntunan estatal, a kombensé outoridatnan pa pone elekshon riba djabièrnè. E pensamentu tabata ku kualkier propaganda polítiko di iglesia riba djadumingu pa influensiá e resultado elektoral, por a keda kontra-arestá 4 dia largu promé ku elekshon riba djabièrnè.
Seoul, Korea
E artíkulo aki aki a keda adaptá di un vershon anterior e aña aki
Referensia: Asina’ki Pueblo A Vota, Sidney F. Ritter; Staatkundige onwikkelingen der Nederlandse Antillen, Annemarie Kasteel