
Siman pasá a bolbe manda un karta ku tin ke ber ku trabou di e Komishon di Dekolonisashon di Nashonnan Uní (e Komishon) pa aparentemente yama Hulanda ‘tot orde’ i denunsiá nos kuadro konstitushonal aktual ante e 193 paisnan ku ta miembro di Nashonnan Uní (UN).
E plan di akshon di e Komishon ta pa laga pueblonan riba e lista ku ta deseá, bira independiente (A/46/634/Rev.1). Esaki ta relevante prinsipalmente den kasonan ku e outoridat kolonial no ke koperá ku e deseonan di libertat di e pueblonan ku ke, manera ta e kaso di e kolonia Western Sahara kontra Maroko ku no ke pa tene ni un referèndum transparente riba independensia.
Tambe nos ta mira ku teritorionan ku antes tabata riba e promé lista original di e Komishon di Dekoloninashon (1961), manera Cook Islands, Gibraltar i Irian Jaya a skohe pa forma parti di un otro pais.
Nos nunka tabata riba e lista ariba menshoná, debí ku nos mes a pidi na 1955 pa no ta inkluí. Loke tambe ta improbabel ta ku un teritorio ku nunka tabata riba e lista di 1961 a subi esaki despues. Dikon? Pasombra paisnan manera China, Russia, Nicaragua (ku porsierto tambe ta miembro di e Komishon) tin miedu ku pueblonan den nan pais ku ke nan independensia, tambe lo ke subi e lista.
Ki balor agregá e karta tin? Pa sali for di Reino ni Hulanda ni UN por impedí esei. Tampoko mester ta riba e lista pa bira independiente. E paisnan ku a bira independiente mas resien, South Sudan (2011) i Kosovo (2008) nunka tabata riba e lista.
Pa kambia nos status, mester kombensé un mayoria di pueblo aki, no UN. Mi èksperensia ku kasonan similar den UN a siñami ku ora un keho drenta UN aktua kontra di un miembro, semper ta wak promé si esun ku ta bisa di ta víktima a agotá tur e proseduranan interno promé ku bai UN.
Pakiko e karta? Mi ta sospechá un kòrtina di huma pa no diskutí e kambionan grandi ku mester implementá den nos pais.
Willemstad, Kòrsou
One thought on “Karta pa UN: kòrtina di huma”