Kon haltu e lata di ‘screening’ (integridat) mester ta?

Tabata 2016. Mi a keda invitá na un enkuentro soshal kaminda e ‘who’s who’ di Kòrsou tabata presente. Di aleu mi a mira un persona ku semper ta papia di beisbòl ku mi, reis bin den mi direkshon. Numa e biaha aki no pa mama gai di New York Yankees, pero pa kuestioná mi karta pa minister Presidènt (AD, 22 mei 2016) tokante algun miembro di Konseho di Konsulta (Raad van Advies, RvA) ku a keda menshoná den Panama Papers. Panama Papers a èksponé un sèt di ilegalidat den kompanianan offshore sekreto.

Kasi histériko e persona aki (ku un tempu tabata den RvA): “Pakiko bo a hasié Alex? Bo a hasi daño na pais i hasi imposibel pa atraé hende bai traha pa RvA.” Ami: “Pasombra mi ta kere ku e lata di integridat di RvA mester ta mas haltu ku e promedio. Final di kuenta ta S.E. Gobernador ta na kabes di RvA.”

I einan mi ke bai. Kon haltu e lata di integridat mester ta? No mester ta un sorpresa ku e polítiko ku a haña su mes envolví ku hustisia òf kuestionamentu ta opiná ku e lata mester ta meskos p’e ku ‘Jan Modaal’.

Pero, e lata di integridat no mester ta mas haltu ku normal ora ta trata posishonnan klave den nos komunidat manera den kaso di un parlamentario òf minister? A kaso integridat ta solamente un kuestion di tene bo mes na lei i regla? Òf e mester inkluí norma, balor, moral i fatsún?

Ta parse ku integridat i ‘screening’ ta bon ora e ta konta pa otro hende i no pa nos mes. Nos a mira ku ora a resultá ku e lei di ‘screening’ a pone ku un minister a drenta un ‘deal’ ku Ministerio Públiko i akspetá su infrakshon en bes di bai Korte i pleita su inosensia, ke kore kambia e lei.

Irespekto e resultado di e proseso aktual di screening, e bosnan pa kambia lei i baha e lata di integridat, lo oumentá. T’esei nos ke? Pone e lata di integridat te na suela? No ta un señal di madures si nos sòru pa e lata aki ta mas haltu posibel i asta un dia yega ku ni mester di ‘screening’ pasombra tur partido i kandidato a komprondé e importansia di integridat pa un demokrasia i bon gobernashon?

Willemstad, Curaçao

Author: alexdavidrosaria

Alex Rosaria is from Curaçao. He has a MBA from University of Iowa. He was Member of Parliament, Minister of Economic Affairs, State Secretary of Finance and United Nations Development Programme Officer in Africa and Central America. He is an independent consultant active in Asia and the Pacific.

One thought on “Kon haltu e lata di ‘screening’ (integridat) mester ta?”

  1. De Raad van Advies
    15 april 2021

    De Raad van Advies (RvA) is een college van staat of staatsorgaan. Het is dan ook opgenomen in de Staatsregeling. De RvA bestaat uit ten minste vijf leden leden, waaronder de ondervoorzitter. De gouverneur is formeel voorzitter. De leden worden voor vijf jaar benoemd en zijn herbenoembaar. De secretaris van de Raad wordt ook door de gouverneur benoemd op voordracht van de Raad.
    Het is een adviserend college en brengt (gevraagd en ongevraagd) adviezen uit aan de gouverneur (Regering). Het advies van RvA wordt via de gouverneur aangevraagd over alles wat met wet of regelgeving of erop lijkt te maken heeft (Raad van Advies Curacao, sd; Braam, 1970).
    De Het afgelopen jaar was de RvA nadrukkelijk in het nieuws vanwege twee adviezen. Het advies op de uitzonderingswet (Raad van Advies Curacao, RvA no.RA/16-18-LV, 2020) en het advies op de Coho consensus Rijkswet (Raad van Advies Curacao, RvA no. RA/51-20-RW, 2020). Beide zijn erg ingrijpend en moesten door maatschappelijke druk en het advies van de Raad bijgesteld worden. Bij het Coho adviseerde de Raad al dat de entiteit zoals voorgesteld niet past binnen het bestel van het Statuut en daarna heeft ook de Raad van State in Nederland hetzelfde standpunt ingenomen.
    En toch moeten wij kritisch naar de RvA blijven kijken. Er zijn leden die men ernstige verwijten kan maken net betrekking tot integriteit. Ook geeft het standpunt van de RvA ten aanzien van belangenverstrengeling te denken. In feite vindt de Raad dat wij conflict of interest op het eiland niet te vermijden is vanwege de kleinschaligheid. Ik vind juist dat een dergelijke Raad de lat hoog moet houden.

    Dr. Miguel Goede
    http://www.universityofgovernance.com

    Like

Leave a reply to Miguel Goede Cancel reply