MESTER FIHA INTERES MAKSIMO RIBA FIANANSA
E problema di debe ta un prekupashon grandi pa hopi hende ku ta fia plaka. Esaki ta e kaso pasombra tin un kantidat grandi di hende den e merkado di fianansa, legal i ilegal, ku ta fia plaka ku interesnan ekshorbitantemente haltu. For di 2013 mi a bati alarma den un karta pa Banko Sentral den kua e a pidi atenshon i regla pa loke ta trata mas trasparensha di e kondishonnan di fiansa di plaka, regla pa propaganda pa fia plaka i spesialmente e haltura di interes, ku den kaso ekstremo ta yega te 3500% manera un estudio di Banko Sentral mes a konstatá na 2015. E interesnan haltu aki ta kondusí na situashonnan sosial desastroso pa hopi hende i famia. Atrobe mi a keda aserká pa hendenan ku ta sklama pa un solushon. Hendenan ku ta den un sírkulo visioso di debe ku nan no por sali afó kondusiendo na kiebro di famia, bendementu di nan poseshonnan na findishi i hasta a pusha hende den prostitushon. Den su karta pa Banko Sentral (aki bou) mi ta pidi pa urgentemente establesé pa lei, manera ta e kaso den hopi pais, inkluso Boneiru, un interes máksimo ku por kobra pa un fiansa.
WETTELIJKE MAXIMALE RENTE OP LENINGEN
De shuldenproblematiek is mede door het groot aantal kredietverstrekkers die actief zijn in de sector een monster geworden voor duizenden mensen en gezinnen op Curaçao. Reeds in 2013 heb ik aan de bel getrokken en pleit wederom voor meer regels met betrekking tot transparantie van leningen, reclamespotjes voor leningen en kredietwaardigheid van mensen die een lening aanvragen en vooral de ‘loan sharks’ die krediet verstrekken tegen woekerrente, soms zelfs 3,500%, aan mensen die niet kunnen terugbetalen. Deze schuldenproblematiek leidt tot sociale ellende op ons eiland. Ik ben weer benaderd door mensen die hun schulden niet kunnen terugbetalen, die hierdoor relationele problemen ondervinden of die bijvoorbeeld uit hun huis moeten als gevolg van schulden of zelfs in de prostitutie terechtkomen. In mijn brief aan de Centrale Bank (hieronder) stel ik ook dat er dringend een wettelijke maximale rente voor leningen moet worden bepaald.
8 May, 2017
The President of the Centrale Bank
van Curaçao en Sint Maarten
Dr. E.D. Tromp
Simon Bolivarplein 1
Curaçao
Re: Responsible consumer lending
Dear Dr. Tromp:
With reference to my letter of April 3, 2013 regarding my concern about irresponsible consumer lending and your response on April 25, 2013, I wish to inform you as follows.
In 2015 the Central Bank conducted an interesting study on small consumer lending and concluded that there is a dire need of strengthening policies that protect the interest of consumers of financial products and services. Your study also brought home the undesirable financial and social consequences of ‘loan sharks’ and their exorbitant interest rates of up to thousands of percent.
As I did I in 2015, I am urging you to use all the instruments at your disposal to protect consumers of financial products and services, especially by setting a maximum legal interest rate chargeable on a loan. Postponing concrete action will contribute to even more financial and social catastrophe trapping too many people in a nightmare circle of debt they cannot escape.
Sincerely,
Alex D. Rosaria