Ta nos ta responsabel pa mantené na bida e konsekuensianan di sklabitut

Awor ku ‘stòf a baha’ poko despues di bishita di algun parlamentario hulandes tokante herensia di sklabitut ku a kousa basta konsternashon, ta bon konsiderá algun punto. Ku estado hulandes tabatin un papel importante den sklabitut, ta inkwestionabel. Remarkabel ta ku no ta atendé ku e otro aspektonan ku a hasi sklabitut (atlántiko) posibel i su konsekuensianan te awe.

Primeramente, konsiderá ku sklabitut na Afrika komo institushon (i no un kos sporáriko) a bende katibu na komersiantenan Kristian Oropeo (i tambe paisnan Musulman). Dos obra sinematográfiko di Afrika, Little Sénégal i Adanggaman ta diskutí i kuestioná Afrika su ròl. den sklabitut. E Afrikanonan ku a bende katibu mester pidi nos diskulpa?

Iglesia Katóliko komo instituto a hustifiká sklabitut deklarando ku “Afrikanonan no-Katóliko no ta hende ku derechi igual” i tambe tabata doño di katibu. No ta pornada nan Papa na 1985 a pidi Cameroon despensa p’esaki. Na Kòrsou tabata fòrsa katibunan adoptá e religion Kristian alegando ku nan krehensha tabata inferior, kibra nan dignidat komo hende i planta e simia di no stima bo mes, ku ta pèrsistí leu despues di emansipashon di sklabitut. Obispado mester pidi diskulpa?

Bo no mester ta sikólogo pa realisá ku nos a internalisá lokual a sirbi pa otronan hustifiká sklabitut: nos a ankra den lei ku sièrto grupo, sea mayoritario manera den kaso di muhé òf den minoria manera LGBTQ, ta inferior i no meresé derechi igual. Nos, esta Fòrti ta kla pa ofresé diskulpa na tur grupo ku nos mes (t)a ninga trato igual? Nos ta atmití ku nos ta mantené na bida e legado hororoso di sklabitut den nos idioma i komportashon (“e ta pretu, pero sabí”; “hende pretu mester ta kontentu di tabata katibu na Kòrsou, sino ainda e lo ta den mondi na Afrika” òf ku nos hendenan pretu mes ta selebrá e palabra “nigger” den kanshon)?

Na aprel 2011 Minsiter Donner a bin skucha nos sentimentunan tokante ‘slavernijverleden’ manera e delegashon palamentario a hasi siman pasá. Tur dos banda di Atlántiko mester rekonosé ku ta Hulanda mester disidí si i kon e ta pidi diskulpa. Esaki no ta prekupámi tantu. Kardinal ta sinembargo, kiko nos lo hasi pa atendé ku e konsekuensianan di sklabitut ku ketu bai ta bibu danki na nos akshonnan. Nos ta laga e heridanan sigi putri òf ta asumí responsabilidat, atendé ku nos pasado ounke kon doloroso, sea ku tin diskulpa òf no?

Willemstad, Kòrsou

Advertisement

Author: alexdavidrosaria

Alex Rosaria is from Curaçao. He has a MBA from University of Iowa. He was Member of Parliament, Minister of Economic Affairs, State Secretary of Finance and United Nations Development Programme Officer in Africa and Central America. He is an independent consultant active in Asia and the Pacific.

2 thoughts on “Ta nos ta responsabel pa mantené na bida e konsekuensianan di sklabitut”

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s

%d bloggers like this: